We kunnen bijna weer een serie van twintig opgaven definitief afhandelen, van de laatste twee van die serie treft u hieronder oplossing en bespreking aan.

Met opgave 3489 kreeg u weer eens met een helpmat te maken, een helpmat in 3 zetten met twee oplossingen om precies te zijn (Vasil Krizhanivsky, 1e prijs Vorobiev-100 MT, Donbass 2012).

De benodigde tijd voor het oplossen van helpmats zou drastisch omlaag gaan als de oplosser zou weten waar de zwarte koning eindigt. Vaak echter zijn er ogenschijnlijk veel mogelijkheden, de koning kan natuurlijk ook blijven staan waar hij al staat.
Hier
zou het pionnenduo h2/h3 er op kunnen wijzen dat de zwarte koning op h4 eindigt. Voor dat idee staat de loper op e2 al goed, de zwarte koning zal pas op de tweede zet maar de g-lijn kunnen spelen, daarna moet wit met zijn tweede zet de zet 3.Kh4 mogelijk maken, dat betekent dat alle drie witte zetten door de zwartveldige loper gedaan worden. De eerste maakt veld g5 toegankelijk voor de zwarte koning, de tweede maakt , de zwarte koning moet over g5 naar h4 met het mat uit de richting van d8. De loperroute h4-e1-b4-e7 lijkt voor deze bespiegeling gemaakt. Omdat 1.Kg5 niet mag moet zwart beginnen met het paard van e4 weg te spelen, helaas blijken alle acht zetten het plan Lh4-e1-b4-e7 en mat te verstoren, er zal iets anders bedacht moeten worden.

Er zijn nog andere mogelijkheden om de loper in drie zetten tijd weer terug op de diagonaal d8-h4 te krijgen, bv. via g3 en e5 en dat blijkt het juiste idee
: 1.Pc3! Lg3+! 2.Kg5 Lxe5 3.Kh4 Lf6#. Voor de loperroute met slaan op e5, in principe niet zo handig omdat de loper op a1 een lastpost wordt, blijkt het paard prima inzetbaar door op de eerste zet die loper al bij voorbaat uit te schakelen.


In een goed helpmat is er harmonie met de andere oplossing, dat is hier zeker het geval en dat kan het oplossen een stuk makkelijker maken. Omdat de zwarte koning eindigde op het veld van de loper zou je kunnen raden dat nu het veld waarop de andere loper staat (e2) het eindstation is, daarbij past dat nu die loper de zetten gaat doen, er is weer een ogenschijnlijk mooie loperroute voorhanden, Le2-b5-e8-h5 met mat, die niet werkt omdat nu alle acht zetten van het paard op e5 dat plan verstoren. Het paard dat de eerste zet moet doen kan zich echter opnieuw nuttig maken als voor een andere route voor de loper gekozen wordt: 1.Pd7! Lc4! 2.Kf3 Lxe6 3.Ke2 Lg4#. Slaan op e6, in principe niet handig omdat Dc8 wordt ingeschakeld, maar
op deze manier, afsluiting op d7 bij voorbaat, werkt het toch.

Opgave 3490 betrof de nu volgende tweezet van Nikolay Nadezhdin (Schach 1988).


Hier vind ik 1.Lf4! een aardige sleutel. Wit ontpent de eigen dame maar tevens die van zwart, en omdat de ontpenning geen dreigende matzet oplevert lijkt er voor wit van een goede ruil geen sprake te zijn. Door de dekking van d6 is er echter toch een dreiging, te weten 2.Pe6#, dat verandert de zaak. Zwart kan alleen pareren met de dame en daarbij gelijk ruim gebruik kan maken van de verkregen vrijheid. Maar liefst 8 damezetten verdedigen namelijk tegen het paardmat, en in alle 8 gevallen heeft wit er maar één:

1.-Dd6/Dd7/Dd8 2.Dxc2#,
1.-Dc4 2.De7#,
1.-Df6/Dd5 2.D(x)d5#,
1.-De5 2.Dxe5#,
1.-Dxe4 2.Pxe4#.

Opgave 3494

Anatoly Kuznetsov
Shakhmatny vestnik 1995

Wit begint en geeft mat op de 2e zet. Sleutelzet (3 punten) + alle matzetten die wit nodig heeft (1 punt) voor 6 september naar:

Dolf Wissmann

Dirk Boutsstraat 53-b

8932 CP Leeuwarden

Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.