Op het Kandidatentoernooi in Moskou eindigde de eerste partij van Fabiano Caruana tegen alle zeven tegenstrevers in remise, net zoals dat bij onze Anish Giri ook het geval was. Waar Giri, ondanks verwoede pogingen een vol punt te scoren, nog langer op remise bleef steken wist Caruana aan het begin van de tweede cyclus zijn tweede partij tegen landgenoot Hikaru Nakamura in fraaie stijl te winnen.

Wit: Fabiano Caruana (USA, 2794), Zwart: Hikaru Nakamura (USA, 2790), 8e ronde Kandidatentoernooi Moskou, 20 maart 2015.

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 De Berlijnse verdediging. 4.d3 Maar kennelijk geen zin in de 'Muur' (4.0-0 Pxe4 en de dameruil op de 8e zet) vandaag. 4.-Lc5 5.Lxc6 dxc6 6.Pbd2 0-0 7.De2!? Vorig jaar door Anand geïntroduceerd. 7.-Te8 8.Pc4 Pd7 9.Ld2 Ld6 10.0-0-0 Tot nu toe hadden de witspelers voor 10.g4 of 10.h4 gekozen. Misschien wilde Caruana sowieso lang rokeren en zo houdt hij verder alle opties open. 10.-b5 11.Pe3 a5 12.Pf5 Beide spelers ambiëren een aanval op de kant waar de vijandelijke koning staat. 12.-a4 13.Lg5! Om de volgende zet uit te lokken. 13.-f6 14.Le3! Pc5 15.g4 Le6 16.Kb1 b4 17.g5 Dankzij f6 kan wit de g-lijn openen. 17.-b3!?

Zwart lijkt verder met zijn aanval maar dat is schijn. 18.Thg1! bxa2+ 19.Ka1 Wit heeft pionzetten voor zijn eigen koning nog achterwege kunnen laten maar zich wel genoodzaakt gezien om met de koning, eerst naar b1, vervolgens naar a1 te spelen. Vijandelijke pionnen vlak voor de koning zijn vaak de allerbeste beschermers, over de a-lijn heeft de koning voorlopig dan ook niets te vrezen, tevens dreigt sterk 20.gxf6, nu is het zwart die zich gedwongen ziet tot een defensieve maatregel. 19.-Lxf5 Die moest er af. 20.exf5 a3 21.b3! Uiteraard. 21.-Pa6!? 22.c3! Geen makkelijke zet, het is namelijk meestal niet verstandig om al te veel zetten te doen op de vleugel waar de tegenstander aanvalt en dit is al de zoveelste. Maar via b4 gebeurt er nu niets en een aanval op het verzwakte punt b3 kan worden opgevangen, de zwarte aanval is min of meer gepareerd terwijl de witte (Pd2, g6, Dh5) nog in de lucht hangt. 22.-Lf8 23.Pd2! Dekt b3 en kan later naar e4! 23.-fxg5 24.Txg5 Pc5 25.Tg3! Als zwart nu 26.Lxc5! Lxc5 27. Pe4! toelaat maakt dat superieure onaantastbare paard straks het verschil. Op 25.-Dxd3 beslist 26.Dxd3 Pxd3 27.Pe4! want dan dreigt niet alleen 28.Txd3 maar ook 28.Pf6+. 25.-e4!? Brengt nog wat trucs in de stelling. 26.Lxc5! Lxc5 27.Pxe4 Ld6 28.Th3 Een truc zou hier 28.-Dg5 kunnen zijn (29.Txh7? Txe4! maar afdoende is 29.Df3!. 29.-Le5 Hier is het echt oppassen, want na 29.Dh5? Lxc3+! 30.Pxc3 Dd4! 31.Tc1 Te1! heeft wit al het voordeel weggegeven en moet hij (met 32.Dxh7+) remise maken. Ook 29.Kxa2? Lxc3! is niet handig. 29.d4! Lf6 Nu zit Pf6+, wits favoriete antwoord op Dd5, er weer in en heeft wit tijd voor de volgende aanvalszet. 30.Tg1! Tb8 31.Kxa2! Het klopt mooi allemaal, a3 beschermt immers nog steeds. 31.-Lh4 32.Tg4 Dd5 33.c4 en zwart gaf op.

Opgave 3365 was een driezetje van Godfrey Heathcote (Norwich Mercury 1911).

19feb16-d4

Op Kd5-e4 moet wit De6# hebben, het lijkt simpel om zwart tot die zet te dwingen. Met zwart aan zet zou het snel gaan: 1.-b6/b5 2.K(x)b5! Ke4 3.De6#. Echter, een nulzet is niet voorhanden, ook niet na 1.Kb5? b6!. Daarom moet wit eerst op een mat van de pion aansturen met 1.Dg6!, dan dreigt namelijk 2.Pf3! gevolgd door 3.e4#, die zetten komen na 1.-Ke5 ook. Met 1.-b5 brengt zwart een mogelijk pat (2.Pf3) in de stelling, maar dan keert wit graag terug naar zijn opstelling in het diagram: 2.Df6!, gevolgd door 2.-Ke4 3.De6#.

Als opgave 3366 had ik laatst de volgende tweezet (Vicenzo Tinebra (British Chess Magazine 1979) uitgekozen.

De sleutelzet zal van Te5 of Pf4 zijn:

als op elke zet een van de drie zwarte stukken (Dc2, Ta3, Tg8) afgesloten wordt, is een mat van Dh2 mogelijk. Net niet goed zijn echter 1.Te2?, 1.Te3?, 1.Tg5?, 1.Pd3?, 1.Pe2? en 1.Pg6?, steeds heeft zwart nog een zetje.

Juist is 1.Pg2! (dreigt 2.Lc5#).

Varianten: 1.-Txa5 2.Tg5#, 1.-Tc8 2.Tf3#, 1.-Dxc4/Df2 2.Pe4#, 1.-Tag3 2.Ta6#, 1.-Tgg3 2.Pe8#, 1.-Tb8+ 2.axb8D/L#.

Het stond er niet bij, maar opgave 3369 in de krant van vorige week, is een tweezet!

Opgave 3370

Christopher Jones

1e prijs Problem Observer 2004

a. Diagram, b. d3=pion.

Helpmat in 3 zetten. Zwart begint en helpt mee aan de matstand van de eigen koning.

Volledige oplossingen (2 x 3 punten) voor 21 april naar:

Dolf Wissmann

Dirk Boutsstraat 53-b

8932 CP Leeuwarden

Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.